"Gorąca jak piekło, czarna jak diabeł, czysta jak anioł, słodka jak miłość" - tak ideał tureckiej kawy przedstawił Charles Maurice de Talleyrand, francuski dyplomata. Tamtejsza mała czarna nie potrafi oprzeć się urokowi cukru, który potęguje głębię jej słodyczy. Kawa to turecki deser, który ma swój specjalny sposób przygotowywania.
Turecka kawa jako dziedzidztwo narodowe
W 2013 roku kawa ta została wpisana na Listę reprezentatywną niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości przez UNESCO:
Kawa po turecku oznacza specjalny sposób parzenia kawy, który łączy się z kulturą o bogatych tradycjach. Świeżo palone ziarna kawy są mielone na drobny proszek, gotowany z zimną wodą i cukrem w tygielku na wolnym ogniu, aż do chwili pojawienia się piany na powierzchni płynu. Kawę serwuje się w małych filiżankach wraz ze szklanką wody. Pije się ją przede wszystkim w kawiarniach, gdzie przychodzi się porozmawiać, wymienić nowinami i czytać książki. Ta tradycja, mocno zakorzeniona w tureckim społeczeństwie, łączy się z pojęciem gościnności, przyjaźni, wyrafinowania i upodobaniem do określonego sposobu spędzania czasu wolnego. Zaproszenie na kawę jest okazją do rozmowy na tematy osobiste lub ogólne. Kawa po turecku odgrywa ważną rolę w wydarzeniach towarzyskich, takich jak zaręczyny i święta. Wiedza i zwyczaje związane z przyrządzaniem i podawaniem kawy, są przekazywane w rodzinie drogą obserwacji i uczestnictwa. Fusy z kawy na dnie filiżanki często stają się okazją do stawiania wróżb. Wzmianki o kawie po turecku są obecne w literaturze i pieśniach. Kawa po turecku jest napojem nieodzownym w czasie wszelkich uroczystości i jest uznawana za część dziedzictwa kulturowego Turcji.
Kawa po turecku – jak ją przygotować? - w skrócie
Potrzebujemy specjalnego naczynia odpornego na działanie wysokiej temperatury – mosiężnego lub miedzianego tygielka z długą rączką. Do niego wsypujemy ok. 1 dużą łyżeczkę kawy na 1 filiżankę, a następnie zalewamy zimną wodą. Na końcu, dodajemy cukier i stawiamy kawę na wolnym ogniu.
Do trzech razy sztuka
Wbrew pozorom, przygotowanie takiej kawy nie jest takie szybkie, ponieważ zmielone ziarna, w połączeniu z cukrem z wodą, zagotowywane są aż trzykrotnie. Za każdym razem należy zdjąć tygielek z ognia i doprowadzić „miksturę” do wrzenia. Aromat i smak takiej kawy od razu pobudzają do aktywności i dodają energii. Warto się potrudzić.
O tym trzeba pamiętać:
» do przygotowania tureckiej kawy niezbędny jest tygielek,
» woda do parzenia musi być zimna, nawet bardzo!
» potrzebujemy drobno zmielonych ziaren (drobny proszek), najlepiej o słodkich nutach,
» cukier należy dodawać na początku procesu parzenia, by nie psuć później smaku kawy,
» nie dodajemy mleka ani śmietanki, jedynymi dozwolonymi rzeczami są przyprawy, jak kardamon, imbir i/lub cynamon
Przepis na kawę
1. Wlej filiżankę zimnej wody do tygielka (1 filiżanka to 1 porcja kawy) + ok. pół filiżanki więcej.
2. Wsyp odpowiednią ilość łyżeczek bardzo drobno zmielonej, słodkiej kawy (1 łyżeczka na 1 filiżankę wody, ile filiżanek, tyle łyżeczek). Dodaj przyprawy, np. cynamon czy kardamon (muszą być rozbite).
3. Dodaj cukier – według upodobań – łyżczka lub pół na każdą porcję kawy. Ważne, by dodać go podczas parzenia - na początku, a nie w trakcie. Składniki w tygielku mieszamy wyłącznie raz, przed parzeniem.
4. Tygielek stawiamy na wolnym ogniu i podgrzewamy, aż kawa zacznie się pienić, podnosić. Uwaga! Nie doprowadzamy do zagotowania kawy.
5. Naczynie zdejmij z ognia i poczekaj, aż piana opadnie. Nie mieszaj naparu! Postaw znów na ogniu i powtórz czynność przygotowywania kawy jeszcze dwukrotnie.
6. Rozlej do filiżanek (mogą być te z espresso) i pij gorącą.
7. Serwuj ze szklanką wody (przepłukanie kubków smakowych) oraz małym co nieco na spodku - chałwą czy miodowo-bakaliową bakławą (deser kuchni tureckiej).
Rada: kawy nie gotujemy zbyt krótko (nie uzyskamy na tyle piany) ani też za długo - piana zniknie i uzyskamy gorzki posmak kawy.
By fusy szybciej opadły, dodaj na końcu parzenia klika kropel zimnej wody. Kawy już nie mieszaj.
Najpierw do każdej filiżanki nalewaj się po odrobinie kawy, (by każdy z pijących otrzymał jej taką samą ilość), później dodaj resztę napoju.
Ślubu nie będzie?
Mało kto wie, ale kawa to nieodłączny element tureckich zaręczyn (innych uroczystości - także). To do kobiety, przyszłej narzeczonej, należy przygotowanie kawy dla ukochanego i jego rodziny. Ważne, by zachować przy tym odpowiednią kolejność serwowania napoju – podając ją od najstarszych osób, aż po przyszłego małżonka, nie inaczej. Próba miłości? Wybranka serca wzbogaca kawę lubego solą i pieprzem. Jeśli ten wypije ją do końca, oznacza to, że jest wart miłości kobiety. Kawa miała być też niejako testem dobrej żony – jako dowód na cierpliwość i dokładność wybranki. Słodka kawa była wyrazem podziwu dla przyszłego męża, gorzka – oznaczała dezaprobatę.
Polecamy:
→ słodka kawa Da Alessandro Dolce & Crema 1 kg